Phản ứng hóa học "Đồng hồ i-ốt"

Phản ứng hóa học "đồng hồ i-ốt" là một phản ứng hóa học cổ điển, được phát hiện từ thế kỷ 18. Phản ứng này được sử dụng để minh họa cho phản ứng khử-oxi hóa, cũng như để tạo ra hiệu ứng đồng hồ chuyển màu.

Nguyên liệu

• Natri sulfite (Na2SO3)
• Axit citric
• Natri iodate (NaIO3)
• Tinh bột

Cách thực hiện

• Hòa tan 200 mg Na2SO3 trong 50 ml nước cất.
• Hòa tan 200 mg NaIO3 trong 50 ml nước cất.
• Hòa tan 500 mg tinh bột trong 200 ml nước cất.
• Đổ dung dịch Na2SO3 vào dung dịch NaIO3.
• Thêm từ từ dung dịch tinh bột vào hỗn hợp trên, vừa thêm vừa khuấy.

Hiện tượng

Sau khi thêm dung dịch tinh bột, hỗn hợp sẽ chuyển màu từ trong suốt sang màu xanh dương, sau đó chuyển sang màu đen. Màu đen sẽ biến mất khi khuấy.

Giải thích

Phản ứng hóa học xảy ra như sau:

Na2SO3 + H2SO3 → 2NaHSO3 NaHSO3 + NaIO3 → Na2SO4 + I2 I2 + H2O + (C6H10O5)n → (C6H10O5)nI2

Trong phản ứng trên, Na2SO3 phản ứng với axit citric tạo thành H2SO3. H2SO3 phản ứng với NaIO3 tạo thành I2. I2 phản ứng với tinh bột tạo thành phức chất màu xanh dương. Khi khuấy, phức chất này bị phân hủy, giải phóng I2, làm cho hỗn hợp chuyển sang màu đen.

Lưu ý

• Dung dịch Na2SO3 và NaIO3 phải được pha loãng trước khi trộn lẫn.
• Dung dịch tinh bột phải được pha loãng để tránh làm cho hỗn hợp quá đặc.
• Phản ứng xảy ra nhanh chóng, vì vậy cần thực hiện các bước trên một cách nhanh chóng.

Ứng dụng

Phản ứng hóa học "đồng hồ i-ốt" được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm:

• Dạy học hóa học để minh họa cho phản ứng khử-oxi hóa.
• Tạo hiệu ứng đồng hồ chuyển màu trong các buổi biểu diễn khoa học.
• Tạo màu sắc cho các sản phẩm hóa mỹ phẩm, thực phẩm,..

Phản ứng đồng hồ i-ốt, Phản ứng khử-oxi hóa, Tạo hiệu ứng đồng hồ chuyển màu, Natri sulfite, Axit citric, Natri iodate, Tinh bột, Cách thực hiện phản ứng đồng hồ i-ốt, Giải thích phản ứng đồng hồ i-ốt, Ứng dụng của phản ứng đồng hồ i-ốt

Tổng hợp